दबुलिइ ख्यालः क्यनाच्वन । ख्यालकय् ख्यालिम्वःतय्सं व्यवस्था विरोधी नारा थ्वयेके माःगु जुयाच्वन । ख्यालिम्वःतय्सं छगू निगू नारा जक धायेवं हे सकलें स्वकुमित नं छत्थुं उगु हे सलय् सः तनाः जिन्दावाद मुर्दावादया सः थ्वयेका हल । ख्यालः धुंकाः दबुलिं कुहां हे वये मलाःनि निम्ह स्वम्ह मनूत वयाः कलाकारतय्त त्याप्प ज्वनाः जीपय् स्वथनाः जीप तुफानं ब्वाका यंकल ।
थ्व छुं ख्यालः वा प्याखंया बाखं मखु । ख्वपया नां जाःम्ह कलाकार आशाकाजी थकू भाजुं अभिनय यानादीगु ‘लाता’ नांगु ख्यालः क्यनेगु झ्वलय् अनुभव यानादीगु खँ खः । घटना ३६ सालया खः, येँया चाकलाः दबुलिइ ख्यालः क्यनेज्या जुजुं हे स्वकुमिपिनिगु जिन्दावाद मुर्दावादया सः थ्वयेवं अन प्रहरी हस्तक्षेप जुइवं कलाकारतय्त दबुलिइ कुहां हे वये मलाःनि बलय् इमि ‘फ्यान’तय्सं इमित प्रहरीपाखें बचे यायेत काचाकाचां ज्वनाः जीप छगलय् स्वथनाः कवि दुर्गालालया छेँय् सुचुके यंकूगु जुयाच्वन ।
ख्वपया नांजाःम्ह ख्यालिम्वः आशाकाजी थकूया ख्यालः स्वयेगु गुलि न्ह्याइपुसे च्वं ख्यालः ख्यलय् वय्कःया अनुभव न्यनेगु नं उलि हे न्ह्याइपुसे च्वं । पंचायत इलय् वय्कलं ख्यालः क्यनेगु झ्वलय् थुज्वःगु यक्व अनुभव याये नं । थुज्वःगु हे छगू अनुभव ‘खा हाल’ छधाः प्याखं क्यनेज्या जू बलय् नं जूगु दु । येँया राष्ट्रिय सभागृहय् थुगु ख्यालः क्यं बलय् दबुलिइ तसकं हे हलचल जूगु खः । उगु ईया व्यवस्था विरोधी थुगु प्याखनं अन्ततः उगु कासाय् न्हाप सिरपा हे त्याकल । उलि जक मखु भाजु आशाकाजी थकूयात दक्कले यःगु प्याखं मध्ये छपु प्याखं थ्व नं जुयाबिल ।
आशाकाजी थकूया जन्म वि.सं. २०१२ सालं ख्वपया तचपाः त्वाःया मिलाक्वछेँय् जूगु खः । वय्कः थः मचा बलय् दबू प्याखं स्वः वने तसकं न्ह्याःगु जुयाच्वन । अबलय् मेपिं दबुलिइ वयाः अभिनय याइ बलय् वय्कःया थःगु म्ह थरथर खाइगु हं । तर लिपा रामशेखर व कृष्ण नापित पिनिगु संगत जू वसेंलि वय्कः छम्ह धात्थें ज्वःमदुम्ह कलाकार जुयाः पिहांवल ।
रामशेखरया ‘१२ बजे’ नांगु ख्यालः स्वयाः भाजु आशाकाजी थकू साप हे प्रभावित जूगु जुयाच्वन । थुगु ‘१२ बजे’ नांगु ख्यालकय् छम्ह पात्र कथं कृष्णराम के.सी. धाःम्ह म्हिताच्वंगु जुयाच्वन । वय्कः तःधंगु पोष्टय् ज्या यानाच्वंम्ह मनू जूगुलिं शंभवतः मेपिन्सं थुज्वःगु तःधंगु पोष्टय् दुम्ह मनू नं थथे ख्यालः म्हिताः च्वनेगु ला धकाः धाःगुलिं लिपा वय्कलं थुगु ख्यालकय् अभिनय याना मदिल, थ्वया लिपा उगु प्वंगु थासय् आशाकाजी थकू जुं अभिनय यानादिल । वय्कलं अभिनय यानादी धुंकाः थुगु ख्यालः उगु इलय् तसकं बय्बय् जूगु खः ।
आशाकाजी थकूया न्हापांगु ख्यालः धाःसा ‘बाजुया लिलाम’ खः । रामशेखर व मदुम्ह कृष्ण नापितया पे्ररणां वय्कलं म्हितादीगु थुगु ख्यालकं वय्कलं दक्कले बांलाःम्ह ख्यालिम्वःया सिरपा त्याकादिल । दक्कले न्हापांगु ख्यालकं हे थथे सिरपा त्याके धुंकाः थुगु ख्यलय् वय्कःया नुगः झं क्वसाल । अन्ततः वय्कलं रामशेखर व कृष्ण नापित निम्ह सिया प्रेरणा व संगतं हे कलाकारिताया तः हाकःगु यात्राय् थःत पानादिल । अभिनय कलाकारिताया प्रेरक, गुरु सकतां कथं वय्कलं रामशेखर व कृष्ण नापितयात हे लुमंकादी । रामशेखर, कृष्ण नापित व आशाकाजी थकू स्वम्ह जानाः स्वनिगः व थ्वया लिक्कया दक्व धयाथें हे गांगामय् तकं तःपु हे ख्यालः प्याखं क्यनादिल ।
वय्कःपिनि ख्यालःया रिहर्सल यायेगु नं थःगु हे पहः दुगु जुयाच्वन । स्वम्हं भक्तपुर विकास परियोजना छगू हे अफिसय् ज्या याइगु जुयाः अफिसय् विदा जुलकि वा अफिसं लिहां वये बलय्या इलय् नं गबलें भ्वँत, गबलें पाँचखाल, गबलें पन्ति सा गबलें किपू गबलें सक्व आदि थासय् वय्कःपिं चाः हिउ झाइगु जुयाच्वन । थथे चाः हिउ झाइ बलय् वय्कःपिनि लँय् वँवं हे रिहर्सल यायां वनीगु जुयाच्वन । थुज्वःगु लँय् वँवं जुइगु रिहर्सलयात वय्कलं Walking Rehearsal धकाः नां बियादीगु दु ।
थथे गबलें गन गबलें गन चाः हिउ वनी बलय् लँय् छुं घटना वस्तु खनी बलय् अन हे न्हूगु ख्यालः लुया वइगु अनुभव वय्कःयाके दु । छक्वः लँय् जनगणना काः वःगु दृश्य खनाः थुकिया हे लिधंसाय् वय्कःपिन्सं ‘जन गणना’ नांगु ख्यालः दयेकादिल । चाः हिलेगु झ्वलय् वय्कःपिं छक्वः थिमिइ बस पिया च्वं बलय् मनू सिनाः मिस्त लँय् ख्वयावःगु दृश्य खनाः उगु बाखंचुइ बस प्युप्युं हे ‘व्छासय्’ नांगु ख्यालः दयेका दिल । थुकिइ न्ह्याइपुगु खँ छु धाःसा थुगु ख्यालकय् वय्कःपिं स्वम्हं मिसात हे जुया म्हितादीगु खः । ख्यालः क्यनेगु हे दौरानय् वय्कलं यक्व हे दुःख नं सियादिल । बहनी येँय् ख्यालः क्यनाः १२ बजेया सब्बु चान्हय् नं येँनिसें ख्वपय्तक तःक्वः हे न्यासि वये नंगु वय्कःया लुमन्तिं याउँक हुया मवंनि । छक्वः बहनी द्यनाच्वने धुंकूगु इलय् सक्वय् ख्यालः क्यनेमाल धकाः मनूत छेँय् सःतू वःबलय् वय्कःपिं बहनी द्यनाच्वंपिं हे दनाः ख्वपं नगरकोट जुकाः वर्षाया इलय् तुति जाय्क सुल्प्यां न्याकाः तुति जाय्क हिया हि यानाः, खुसि छिनाः सक्व थ्यंक न्यासि वनाः नं ख्यालः क्यनादिल ।
थुकथं वय्कलं बाजुया लिलाम, १२ बजे, अस्पतालया जा, तन्त्र त्याबलेत, जनगणना, खेल खत्तम, खुँ, न्यू मोडेल, संल्हु, खा हाल, व्छासय्, रानी पुखू, पासापिं, ख्याः मखुगु ख्यालः, लाता, थौं मन्त्री वइगु, वल वल, यः बाः जितः नं काः वा, मिसा दँ, जिमि अजि, जन आन्दोलन, न्याल्ल ब्यां आदि ख्यालः प्याखं म्हिता दिलसा पासापिं, खुँ, स्वर्ग व नरक, साँसिते बाकि तये, मिस्कट, अयां क्वात, मलमल, तन्त्र त्याबलेत, १२ बजे आदि ख्यालः निर्देशन नं यानादिल ।
थ्वहे झ्वलय् वय्कलं यक्व हे थीथी सिरपा नं त्याकादिल सा थीथी संस्थापाखे वय्कःया योगदानया कदर यासें हनेज्या नं जूगु दु । छुं ई न्ह्यव तिनि लूजः आर्ट सर्कल नांगु संस्थां ख्वपया वरिष्ठ कलाकर्मी कथं वय्कःयात अभिनन्दन याःगु खः ।
न्हापा न्हापा दबू दबुलिइ सांस्कृतिक कार्यक्रम आयोजना नं यक्व जुइगु, आयोजकत नं दुगुलिं नेवाः भाय्या प्याखं नं यक्व हे जुया च्वनीगु खः । थौं कन्हय् आयोजकत नं मदुगु व न्हूगु प्रविधि झीसं बांलाक पाचिने मफयाच्वंगु वय्कःया बिचाः दु । थौंया ई दबुलिइ जक लिकुना च्वनेगु ई मखये धुंकल । अथेला आयोजकत दतधाःसा स्वइपिं स्वकुमिपिं नं मदुगु मखु अथेसां छेँय् हे च्वनाः मनोरञ्जन काइगु ई वये धुंकूगुलिं झी नं टेलीभिजन, कम्प्यूटर प्रविधिइ नं वनेमाःगु वय्कःया धारणा दु । खला वय्कलं प्रमूख भूमिकाय् अभिनय यानादीगु १२ बजे, तं बैंक, झ्वकमनिम्हा, न्हिसुतु, लक्ष्मी आदि टेलीप्याखं टेली भिजनय् क्यनेज्या जुइ धुंकूगु दु, अथेसां वय्कलं हे अभिनय यानादीगु सितुलानि, चकना, यःबा जितः नं काः वा टेली प्याखं थीथी हुनिं यानाः आतक पिहां वये फयाच्वंगु मदु ।
थुगु ख्यलय् नुगः चकंक ग्वहालि याइपिं मदुगु व झी व्यवसायिक रुपं थुगु ख्यलय् पाना वने मफुगुलिं हे नेपालभाषाया प्याखं विकास जुइ मफुगु वय्कःया धारणा दु । यदि सुनां नं छुं ज्याझ्वः आयोजना यातधाःसा वा संकिपा आदि दयेकीगु जुलधाःसा थःम्हं अभिनय वा निर्देशन यानाः ग्वहालि यायेत न्ह्याबलें तत्पर जूगु ईच्छा व प्रतिवद्धता प्वंकादीम्ह वय्कः थौं कन्हय् ‘ख्यालिगुलि गुथि’ या न्वकू जुयाः नेपालभाषाया ख्यालःया विकास ज्याय् समर्पित जुयाः ज्या याना च्वनादीगु नं दु । छुं ई न्ह्यःतक दँय्दसं सापारु ई जःखः थुगु संस्थां थाय् थासय् ख्यालि ज्याझ्वः यानाच्वंगु लुमंके बहः जू । कलाकारिताय् न्ह्यानाच्वंगु वय्कःया थुगु पलाः थुकथं हे न्ह्याना वने फयेमा, वय्कःया मन्तुना पूवनेमा थ्वहे कामना दु ।